ETÎMOLOJIYA PEYVA “DEYN” Ali Husein Kerim Deyn çi ye? Di wateya aborî û hiqûqî de: Pere yan jî tiştekî ku dive ji paşê bê dayîn re dibêjin deyn. Di wateya bêgavîtiyê de: pêwistîbûn, lixwegirtîbûn, binbartîbûn Anegoreyî hin zimanan “deyn”: Ji bo bixwînin ji kerema xwe re, ...
Di nav kurdan de gerdîşeke 3500 salan: LAWAKIRIN JI XUDENA Û XUDELERA! Ali Husein Kerim Kurd biyaniyê van her du navên jor nînin. Dema ji Xwadê daxwaza qenciyekî dikin pir caran destên xwe bilindikin hewa û bi navên wek “Xwedana, Xwedalera …!” dest bi lawan û dîrozan dikin....
HELBESTEKE ALÎŞÊR EFENDÎ, SEREKÊ ŞOREŞA KOÇGÎRİYÊ Ev helbesta Alîşêr Efendî ji hêla Doğan Yıldırım li Kovara Çira hejmar 9, sal 3, bihara 1997 hatiye weşandin. Doğan Yıldırım dibêje ku, “min ev helbesta jêrîn a Alîşêr ji devê Belguzar Kevenlî bihîst. Belguzar anaha 64-65 salî ye. Kalikê...
Ali Husein Kerim Tiwaz 𒋾𒉿𒊍 (tiwaz) Xedayê rojê yê lûviyan e û ev nav ji zimanê Proto-Hind-Ewropî “*dei-”, Proto-Anatolî “*Diuod-” peyda bûye û tê wateya wê ronahî ye. Jixwe navên wek kurdî “Xwedê”, yonanî “Zeûs”, romanî “Jûpîter”, norseyî “Tyr” hemû ji Proto-Hînd-Ewropî “*Dioud-” derketine holê. Ji...
Ali Husein Kerim Gelo çend kes dizanin ku navê teraziyê ku amraza dawerî a maf û dadê ye ji orartûkî derbasî li nav zimanê/zimanên me bûye? Her çi kesên ku hinekî zimanzaniyê re mijûlî dibin, dibêjin, “ev peyveke farisî ye û tê wateya amrazê kêşandinê” û hew!...
Armanca vê nivîsê eweku, hinek enformasyonên nuh ên di arşîva dewleta Rusyayê de ku min bidest xistine bighînim xwendevanên Kurd û kesên liser pirsa Kurdî kar dikin.Ez bawer im ku ev agahdariyên han, ji hin agahdariyên ku di rayagiştî ya Kurdan de hene, guhertî ne. Ji...
Ali Husein Kerim Beriya ku behsa jêza û jêderka peyva “xwe” bête kirin, çêtire mirov hinekî behsa cinavka vegerok bike. Cînavka vegerok, têkildarî û wateyê weldigerine li ser çalakdar. Di gel cinavkên asayî (ez, tu, ew, em, hûn, ew) û yên tewandî (min, te, wî/wê, me, we,...
Dİ ZİMANÊ KURDÎ DE PEYVÊN “USA/WİSA”, “ÛLO/WİLO”, “WER/WERGANΔ, “WÎNA/WÎNÎ/WANΔ Ekoyê Cemîl Kurd, ji bo tiştekî piştrastiya xwe dest nîşan bikin, yan jî bixwazin kiryaran anegoreyî daxwaza dilên xwe pêk bînin, peyvên mîna “usa/wisa”, “ûlo/wilo”, “wer/werganî”, “wîna/wînî/wanî”, “ewa/weha” bi kar tînin. Kesên ku kurdî nizanin (yan jî dizanin...
NEWROZ ÇÎ YE? Ali Husein Kerim Newroz, kevintrîn cêjna gerdûnê ye ku heya naha tê bîranîn û pîrozkirin. Newroz vejîna xweza û hemû aferideyên wê ne. Newroz, di têkoşîna navbera qencî û neqenciyê de, roja serkeftina qenciyê ye. Ji bo bixwînin ji kerema xwe re, ...
ARÎSTOKRATÊN KURDAN “TORIN” ETÎMOLOJIYA NAVÊ “TORİN” Ali Husein Kerim Gelo torin kî ne, koka nave wan ji ku derhatiye û di nav Zimanê Kurdî de ji kingê ve ev nav heye? Gelek kes sosyolojiya dîroka kurdan bi êl û hozan ve salix didin. Di civakên wek êl û hozan...